Bonżurka - co to jest? Poznaj historię mody męskiej
Spis treści:
1. Co to jest bonżurka?
2. Jak wygląda tradycyjna bonżurka?
3. Z czego szyje się bonżurkę?
4. Jak prawidłowo nosić bonżurkę?
5. Historia bonżurki – skąd wzięła się w męskiej garderobie?
6. Bonżurka w kulturze i ikonach stylu
7. Współczesne zastosowanie bonżurki – gdzie dziś ją można włożyć bez popełnienia faux-pas?
Co to jest bonżurka?
Bonżurka to elegancki element męskiego stroju domowego, który wywodzi się z tradycyjnej angielskiej „smoking jacket” – marynarki do palenia tytoniu. Jest to ubiór o bogatej historii, niegdyś używany zarówno z praktycznych, ale przede wszystkim – estetycznych powodów. Współcześnie bonżurka pełni rolę stroju domowego lub alternatywy dla klasycznych marynarek, zwłaszcza na mniej formalne okazje. Jej charakterystyczne szalowe klapy przypominają klasyczną marynarkę smokingową.
Jak wygląda tradycyjna bonżurka?
Oto charakterystyczne dla tradycyjnej bonżurki elementy.
Długość bonżurki
Bonżurka jest zdecydowanie krótsza niż klasyczna marynarka. Dlatego uważa się ją za zdecydowanie wygodniejszą i praktyczniejszą w domowym użytku. Zazwyczaj kończy się na wysokości bioder, dzięki czemu nie krępuje ruchów, a jednocześnie zachowuje szykowny wygląd.
Zapięcie bonżurki
Wiele bonżurek ma dwurzędowe zapięcie na guziki pokryte materiałem, harmonizującym z resztą stroju. Alternatywnie, zamiast guzików występuje pasek wiązany w talii – przez niego bonżurka przypomina często krótki szlafrok.
Szalowy kołnierz bonżurki
Typowy dla bonżurki kołnierz szalowy wyróżnia się miękką linią i zaokrąglonym wykończeniem. Często wykonany jest z kontrastowego materiału – np. pikowanego jedwabiu lub prążkowanego rypsu.
Szerokie mankiety bonżurki
Wywinięte lub pikowane mankiety są kolejnym wyróżnikiem. W bardziej luksusowych modelach mogą być wykonane z jedwabiu lub tkaniny różniącej się od reszty materiału bonżurki.
Opcjonalne zdobienia na bonżurce
Niektóre modele mają dodatkowe ozdobne detale, takie jak plecionki na brzegach mankietów, szamerunki czy dekoracyjne guziki.
Bonżurki często wykańcza się pikowaniem – szczególnie na klapach i mankietach.
Jeśli bonżurka jest przewiązywana paskiem, jego końce często wykańcza się ozdobnymi chwostami lub frędzlami – to podkreśla tradycyjny styl retro.
Z czego szyje się bonżurkę?
Tradycyjnie bonżurki były szyte z jedwabnego aksamitu, znanego z miękkiej, puszystej powierzchni i zdolności pochłaniania zapachów, takich jak dym tytoniowy. Współcześnie częściej wykorzystuje się aksamit bawełniany, który jest trwalszy i łatwiejszy w pielęgnacji. W nowoczesnych wariantach można spotkać bonżurki wykonane z kaszmiru, alpaki czy nawet orientalnych żakardów, co pozwala dopasować strój do różnych potrzeb i pór roku.
Kolory bonżurek są zwykle ciemne i głębokie. Przez to wydaje się, że strój ten jest bardziej elegancki i pasujący do stylu gentlemana. Popularne odcienie to burgund, butelkowa zieleń, granat, czarny oraz brąz. W przypadku tkanin wzorzystych pojawiają się orientalne motywy, które nadają bonżurce bardziej ekstrawagancki charakter.
Czytaj również: Aksamit – co to za materiał? Z czym go nosić?
Jak prawidłowo nosić bonżurkę?
Bonżurka to elegancki element garderoby, który wymaga odpowiedniego zestawienia, aby w pełni podkreślić jej wyjątkowy charakter.
Bonżurka była tradycyjnie zakładana w domu, szczególnie po formalnych spotkaniach i kolacjach, kiedy mężczyźni udawali się do palarni na cygaro czy fajkę. Zgodnie z etykietą, miała na celu ochronę wieczorowych ubrań przed popiołem i zapachem dymu. Noszono ją wyłącznie w męskim towarzystwie – w salonach, bibliotekach czy gabinetach, gdzie odbywały się nieformalne rozmowy przy kieliszku brandy. Jej zadaniem było zapewnienie wygody, ale także utrzymanie nienagannego wyglądu.
Przeczytaj również: Smoking a garnitur – jakie są różnice? Wyjaśnia ekspert
Historia bonżurki – skąd wzięła się w męskiej garderobie?
Warto wiedzieć, że bonżurka znana jest również jako „smoking jacket”, czyli „marynarka do palenia”. Jej historia sięga aż XVII wieku. Początkowo pełniła funkcję praktycznego stroju chroniącego odzież przed zapachami i popiołem podczas palenia tytoniu. Jednak z czasem stała się symbolem luksusu, wyrafinowania i dobrego stylu.
Początki bonżurki – inspiracja wschodnimi szatami
W XVII wieku, dzięki kolonialnej ekspansji i handlowi międzynarodowemu, do Europy zaczęły napływać luksusowe towary z Azji, takie jak jedwab, przyprawy, kawa i tytoń. Wraz z nimi pojawiły się także „robes-de-chambre” – luźne, ozdobne szaty, które były wykorzystywane przez arystokrację jako strój domowy. Te wschodnie szaty, szyte z jedwabiu, aksamitów i innych luksusowych tkanin, stanowiły pierwowzór bonżurki.
Bonżurka jako strój dla palących
Na początku XIX wieku popularność palenia wśród arystokracji znacząco wzrosła. Palenie tytoniu – szczególnie cygar i fajek – stało się częścią wieczornego rytuału, gdy mężczyźni po kolacji udawali się do palarni, aby cieszyć się towarzystwem i kieliszkiem brandy. Aby chronić eleganckie wieczorowe ubrania przed zapachem dymu i popiołem, zaczęto nosić specjalnie zaprojektowane bonżurki – pamiętaj, że był to czas, kiedy ubrania prało się znacznie trudniej, a co za tym idzie – rzadziej.
Pierwsze bonżurki były wykonywane z aksamitu, jedwabiu lub innych ciężkich materiałów. Charakterystyczne cechy to szalowy kołnierz, pikowane mankiety oraz przewiązanie pasem lub zapięcie na ozdobne guziki. Popularne kolory to głębokie czerwienie, zielenie i granaty, które podkreślały luksusowy charakter stroju.
W Polsce jeszcze w XX wieku bonżurkę wykorzystywano jako domowy strój dzienny. Panowie wkładali ją do spożywania porannego posiłku czy czytania gazety. Była to więc wygodna marynarka domowa.
Zanik popularności i współczesny renesans
Pod koniec XX wieku, wraz ze zmianą nawyków społecznych i spadkiem popularności palenia, bonżurka zaczęła tracić na znaczeniu. Jednak jej elegancja i klasyczny styl nigdy nie zniknęły całkowicie. W 1999 roku magazyn Cigar Aficionado ogłosił powrót bonżurki jako symbolu wyrafinowanego stylu życia. Obecnie jest ona pewnym elementem współczesnej mody męskiej – niektórzy styliści uważają, że można ją wykorzystać jako alternatywę dla smokingu podczas mniej formalnych okazji.
Bonżurka w kulturze i ikonach stylu
Bonżurka dziś powoli traci swoje pierwotne przeznaczenie. Najczęściej wykorzystuje się ją jako modowy element na czerwonych dywanach. Wspomnieliśmy, że niektórzy panowie wkładają ją nawet zamiast marynarki smokingowej – jednak zdarza się to dość rzadko, a taka bonżurka powinna być zapinana na guziki lub kołki i wykonana z ciemnego, bardzo eleganckiego aksamitu.
Mimo tego, że bonżurka jest raczej niecodziennym wyborem stylizacyjnym, przez lata można było zobaczyć ją na ikonach i legendach mody męskiej. Kto ją nosił?
- Książę Walii (późniejszy Edward VII) – w 1865 roku zamówił w pracowni Henry'ego Poole'a na Savile Row bonżurkę z niebieskiego jedwabiu, która miała być alternatywą dla bardziej formalnego wieczorowego stroju. To właśnie dzięki niemu bonżurka zyskała status eleganckiego ubrania na mniej formalne okazje.
- Fred Astaire – ikona Hollywood nosiła bonżurkę zarówno na ekranie, jak i poza nim. Astaire był tak przywiązany do tego stroju, że został w nim pochowany.
- Noël Coward – słynny dramaturg i aktor uczynił bonżurkę swoim znakiem rozpoznawczym, nosząc ją zarówno w domu, jak i podczas występów.
- Hugh Hefner – współczesny promotor bonżurki, która stała się symbolem jego marki i luksusowego stylu życia.
Bonżurka pojawiała się także na ekranach, zwłaszcza jako element stroju krezusów czy brytyjskich arystokratów.
- Sherlock Holmes (2009) i Sherlock Holmes: Gra cieni (2011)
Robert Downey Jr., wcielający się w tytułową postać, nosi bonżurkę w kilku scenach, szczególnie podczas pracy w swoim mieszkaniu na Baker Street. Ten element garderoby podkreśla jego ekscentryczną, ale jednocześnie klasyczną naturę.
- James Bond: Skyfall (2012)
W tej części serii Ben Whishaw jako Q pojawia się w bonżurce podczas premiery filmu, co nawiązuje do klasyki męskiej elegancji w stylu brytyjskim.
- The Great Gatsby (2013)
Stylizacje z tego filmu odzwierciedlają modę lat 20. XX wieku, w tym bonżurki jako element garderoby bohaterów w scenach domowych, podkreślając przepych i luksus epoki.
- Downton Abbey (2010–2015)
Bonżurki pojawiają się jako część garderoby arystokracji w wielu domowych scenach, podkreślając zarówno ich status społeczny, jak i dbałość o elegancję w życiu codziennym.
- The Crown (2016–2024)
W scenach przedstawiających życie arystokracji i rodziny królewskiej w XX wieku bonżurki są używane jako część stroju domowego, zgodnie z historycznymi standardami brytyjskiej mody.
W bonżurce wystąpił nawet sam Homer Simpson – w jednym z odcinków pojawia się w bonżurce jako żartobliwy symbol luksusu i wyższej klasy społecznej.
Współczesne zastosowanie bonżurki – gdzie dziś ją można włożyć bez popełnienia faux-pas?
Przede wszystkim – w domowym zaciszu! Bonżurka od początku była przeznaczona do noszenia w domu. Jej konstrukcja i materiały zapewniają komfort oraz ciepło podczas codziennych czynności, takich jak czytanie książki czy spożywanie śniadania. Bonżurka świetnie sprawdzi się np. w czasie świąt – kiedy nie chcesz nosić w domu formalnej marynarki, jednak chcesz zachować odświętny charakter swojej stylizacji, zwłaszcza gdy przyjmujesz gości na świąteczne śniadanie czy obiad.
Przeczytaj także: Jak się ubrać na Święta Bożego Narodzenia? 5 stylizacji dla mężczyzny
Bonżurka sprawdzi się także w mniej formalnych okolicznościach, gdy bonżurka może zastąpić smoking – zwłaszcza gdy tradycyjny smoking wydaje się zbyt oficjalny.
Smoking Czarny Wełniany z Klapami Szalowymi Leiston
Na wydarzenia z dopiskiem „Black Tie Optional” lub „Creative Black Tie” bonżurka może zastąpić klasyczny smoking. Szczególnie modne stały się jej wersje z pikowanymi detalami, bogatymi kolorami i luksusowymi tkaninami, które świetnie komponują się z muchą i smokingowymi spodniami. Jest to idealne rozwiązanie na bardziej swobodne wesela, premiery teatralne czy eleganckie przyjęcia.
Dowiedz się więcej: Black tie dress code. Radzimy, jak się ubrać
Z czym nosić bonżurkę?
Bonżurka w eleganckiej wersji najlepiej prezentuje się z ciemnymi spodniami w kant z wełny, białą koszulą z włoskim kołnierzykiem i ciemną muszką lub krawatem. Kolor spodni dobrze jest dopasować do koloru bonżurki.
Jeżeli chcesz skomponować strój alla wieczorowy, to ciemną, bardzo prostą bonżurkę zestaw ze spodniami smokingowymi oraz koszulę smokingową z czarną muchą. W takim wydaniu bonżurka, szczególnie w wersji jednorzędowej zapinanej na guziki pokryte materiałem, idealnie zastępuje klasyczny smoking, nadając stylizacji odrobinę swobodniejszego charakteru.
Koszula Smokingowa Biała Bawełniana Slim Belavia
W bardziej sportowej wersji bonżurka świetnie komponuje się ze sztruksami, spodniami typu bedford lub wełnianą flanelą. Koszula w takim zestawieniu może być gładka lub wzorzysta, zapinana na guziki. Taka stylizacja nadaje się doskonale do domowego użytku lub na mniej formalne spotkania, gdzie liczy się wygoda połączona z szykiem. Kolorystyka bonżurki powinna być dopasowana do okazji – najbardziej klasyczne odcienie to burgund, butelkowa zieleń, granat i czerń. Brązowa bonżurka uznawana jest za wersję najbardziej sportową, podczas gdy granatowa lub czarna doskonale wpisuje się w eleganckie okoliczności.
W ciągu dnia bonżurka dobrze wygląda z dodatkami takimi jak fular, szalik lub krawat, natomiast wieczorem świetnie komponuje się z jednokolorową muszką, najlepiej czarną.
Bonżurkę możesz zestawić z aksamitnymi loafersami – przypominającymi domowe pantofle. Jeżeli wychodzisz, włóż klasyczne oksfordy lub lakierki.
Już wiesz, jak współcześnie nosić bonżurkę!
Bonżurka to zdecydowanie niecodzienny dodatek do męskiej garderoby. Choć wydaje się, że odeszła już w zapomnienie, bo straciła swoją tradycyjną funkcję, niekiedy pojawia się w niecodziennych stylizacjach, zwłaszcza na czerwonym dywanie.
Szukasz smokingu lub marynarki z klapami szalowymi w stylu bonżurki. Zapraszamy do naszego sklepu online lub stacjonarnych butików. Zaszalej z modą na własnych zasadach w Lancerto.
