Na czym polega merceryzacja bawełny i po co się ją robi?

Na rynku coraz częściej można dostać luksusowe ubrania, w których skład wchodzi bawełna merceryzowana. Co to znaczy i na czym polega ten sposób uszlachetniania materiału? Do produkcji jakich ubrań się go używa? Czym charakteryzują się produkty wykonane z bawełny merceryzowanej i jak o nie dbać? Przeczytaj nasz artykuł, a dowiesz się wszystkiego, czego potrzebujesz, na temat procesu i efektów merceryzacji.

Co to jest merceryzacja i na czym polega?

Merceryzacja (często błędnie nazywana marceryzacją) to proces chemiczny mający na celu odsłonięcie wewnętrznej części włókna roślinnego. Wymiennie mówi się także o uszlachetnianiu lub o ługowaniu materiału. Merceryzacja polega na tym, że cienka matowa warstwa okrywająca przędzę zostaje rozpuszczona.

Procesowi najczęściej poddawana jest bawełna. Podczas merceryzacji włókna bawełniane zanurzane są w roztworze wodorotlenku sodu. Dzięki temu cienka warstwa „naskórka” pokrywająca przędzę rozpuszcza się, a włókna stają się bardziej podatne na czynniki zewnętrzne np. na farbę. Barwnik może z łatwością wniknąć w strukturę nici i nadać jej tym samym głębszy kolor. Ze względu na brak matującej bariery materiał zyskuje także większy połysk.

Ługowanie zmienia wewnętrzną strukturę włókna. Zastosowanie wodorotlenku sodu, nazywanego także sodą żrącą, wywołuje silną reakcję chemiczną. Poszczególne włosy „puchną”, co ułatwia wnikanie barwnika. Zwiększona powierzchnia włosa sprawia, że cała tkanina nabiera elastyczności.

Jak przebiega proces merceryzacji? Opis krok po kroku

1. Oczyszczenie włókien

2. Naprężenie i rozciągnięcie włókien na szpulach

3. Zanurzenie włókien na kilka minut w wodorotlenku sodu

4. Zneutralizowanie działania wodorotlenku wodą lub kwasem

5. Poddanie tkaniny ostatecznemu farbowaniu

Przeczytaj również: Krawat śledź – wszystko, co musisz o nim wiedzieć

Efekty merceryzacji... dobrze znasz

Ze względu na wysoki połysk i gładką fakturę uszlachetnioną bawełnę łatwo pomylić z materiałem syntetycznym. Jeśli w swojej szafie znajdziesz gładką, lśniącą tkaninę opisaną jako stuprocentowa bawełna, możesz spodziewać się, że jest ona merceryzowana. Uszlachetniona bawełna różni się jednak od sztucznych tkanin tym, że przepuszcza powietrze. Ten cieńszy i bardziej śliski materiał charakteryzuje się także znacznie wyższą jakością.

Mimo że merceryzacja i sanforyzacja nie są terminami szeroko stosowanymi, materiały poddane tym procesom z dużym prawdopodobieństwem znajdziesz u siebie w szafie. Poszukaj ubrań o głębokim odcieniu i wysokim połysku – są to najbardziej charakterystyczne cechy uszlachetnionych tkanin. Ze względu na brak cienkiej warstwy „naskórka” chroniącego włókno farba miała szansę wniknąć głębiej w strukturę materiału. Bawełna błyszczy się, ponieważ matowa bariera oplatająca nici została rozpuszczona przez wodorotlenek sodu.

To, że daną tkaninę poddano procesowi merceryzacji, rozpoznasz także po mniejszej podatności na gniecenie. Prasowanie ubrań wykonanych z włókna merceryzowanego wymaga mniej czasu. W przeciwieństwie do klasycznej bawełny ta uszlachetniona będzie też elastyczna i solidna – nie tak łatwo ją rozedrzeć.

To może Cię zainteresować: Kołnierzyki w koszulach męskich – co musisz o nich wiedzieć?

Czym bawełna merceryzowana różni się od zwykłej?

Proces uszlachetniania bawełny wpływa nie tylko na jej jakość i właściwości fizyczne, lecz także na sposób, w jaki należy ją pielęgnować. Merceryzacja sprawia, że materiał jest mniej podatny na gniecenie się, dzięki czemu można prasować go rzadziej niż klasyczną bawełnę. Uszlachetnione włókna nie wchłaniają jednak tak dobrze wilgoci, jak inne materiały roślinne, dlatego należy pamiętać o porządnym strzepywaniu ubrań przed ich rozwieszeniem. To zapewni także mniej zagnieceń i ułatwi prasowanie.

Ze względu na gładką fakturę bawełny merceryzowanej, ubrania z niej wykonane mogą łatwo się elektryzować. Aby temu zapobiec, należy uprać je w specjalnym płynie antystatycznym przeznaczonym do elektryzujących się materiałów. Z tego powodu tekstylia wykonane z uszlachetnionych włókien najlepiej prasować, hojnie używając pary wodnej. Kłopot z elektryzowaniem się ubrań może rozwiązać także zadbanie o dużą wilgotność w pomieszczeniu i umieszczenie w nim żywych roślin jonizujących powietrze.  W tej roli sprawdzi się np. paproć.

Przeczytaj także: Jak się ubrać na spotkanie biznesowe? Trzy modne stylizacje

Poza wymienionymi zabiegami bawełna uszlachetniona nie wymaga dodatkowej troski. Dzięki zachowaniu właściwości klasycznych włókien roślinnych materiał jest łatwy w pielęgnacji. Niezależnie od rodzaju tkaniny, podczas prania czy prasowania warto zawsze kierować się wskazówkami producenta zapisanymi na metce. Pochodzenie bawełny, jej jakość i krój wykonanego ubrania to czynniki, które wytwórcy biorą uwagę przy tworzeniu wskazówek pielęgnacyjnych dla użytkowników.

Co szyje się z bawełny merceryzowanej?

Ze względu na czasochłonność i kosztowność procesu ługowania, bawełnę merceryzowaną stosuje się głównie do wykonania ekskluzywnych ubrań wysokiej jakości. Nierzadko uszlachetniony materiał występuje jako domieszka w podkoszulkach. Dzięki temu, że włókna są gładkie i miękkie, noszenie tych ubrań bezpośrednio na skórze jest komfortowe.

Merceryzowany materiał zachowuje swoje właściwości wentylacyjne, dlatego na rynku można znaleźć np. skarpetki wykonane z ługowanej bawełny. Tak jest właśnie w przypadku Lancerto. W ofercie marki znajdziesz gładkie i wzorzyste skarpety męskie wykonane z merceryzowanej bawełny. Dzięki odporności na przetarcia i miękkości włókien tkanina ta świetnie sprawdza się w kontakcie ze skórą. Elastyczność charakterystyczna dla merceryzowanej bawełny pozwala skarpetce dopasować się do stopy. Również podczas ruchu zachowany jest komfort noszenia.

Popularnością wśród mężczyzn cieszą się także wykonane z uszlachetnionej bawełny koszule. Elegancki charakter ubrania podkreślany jest przez połysk materiału. Odporność na zagniecenia sprawdza się, gdy przez długi czas trzeba zachować profesjonalny wygląd. Merceryzowana bawełna zapewnia komfort noszenia przy jednoczesnej ekskluzywnej prezencji.

Bawełna merceryzowana jest także często używana przy produkcji nakryć stołu. Obrusy i materiałowe serwetki wykonywane z uszlachetnionego materiału są bardziej odporne na zabrudzenia, a dodatkowo gładka struktura tkaniny ułatwia jej czyszczenie. Połysk daje pożądany, elegancki efekt. Dzięki wniknięciu barwnika głęboko w strukturę włókna materiał nie farbuje podczas prania.

Zobacz także: Jak dobrać rozmiar i fason spodni męskich?

Bawełna kryje w sobie o wiele więcej fascynujących tajemnic

Jak już wiesz, włókna bawełny merceryzowanej pozbawiane są matowego „naskórka”, co sprawia, że dobrze Ci znany materiał przyjmuje zupełnie nową, fascynującą i niezwykle użyteczną odsłonę.

Mimo że włókna bawełniane uzyskiwane są z tego samego surowca, różnią się od siebie właściwościami, wyglądem i sposobami pielęgnacji. Merceryzacja to tylko jeden z procesów obróbki najpopularniejszego włókna na świecie, który być może dobrze znałeś ze swojej szafy. Czy jednak słyszałeś jego nazwę i wiedziałeś, na czym dokładnie polega? Podziel się swoimi doświadczeniami w komentarzu!