Bezpłodność u mężczyzn jako coraz większy problem młodego pokolenia! Zadbaj o siebie!

Spis treści:
1. Niepłodność a bezpłodność u mężczyzn – różnice i podobieństwa
2. Bezpłodność i niepłodność męska – przyczyny
3. Bezpłodność u mężczyzn – objawy
4. Niepłodność męska – jaki lekarz może pomóc?
5. Jak rozpoznać bezpłodność u mężczyzn?
6. Niepłodność męska – leczenie i profilaktyka

Niepłodność a bezpłodność u mężczyzn – różnice i podobieństwa

Długotrwałe starania o dziecko, które nie przynoszą rezultatów, może być oznaką problemów z płodnością jednego z partnerów. Na początku warto jednak wspomnieć, że wbrew pozorom zajście w ciąże wcale nie jest takie łatwe, jakby mogło się wydawać. Kobieta jest płodna tylko w okresie owulacji, czyli maksymalnie 48 godzin w ciągu całego, miesięcznego cyklu. Ze względu na to, że plemniki mogą przeżyć w drogach rodnych nawet przez kilka dni, przyjmuje się, że faza płodności zaczyna się już na 7 dni przed przewidywaną owulacją. W planowaniu potomstwa pomocne jest więc kontrolowanie przebiegu cyklu u kobiety, aby określić, w jakie dni istnieje największa szansa na zapłodnienie.

Jeśli kolejne próby zajścia w ciążę nie przynoszą rezultatów, przyczyna może leżeć w nieprawidłowym funkcjonowaniu organizmu jednego z partnerów. W tym artykule skupimy się na problemach z płodnością u mężczyzn, ale zanim dowiesz się, jak przebiega diagnostyka i leczenie, należy wyjaśnić podstawy. Bezpłodność i niepłodność męska to terminy często używane naprzemiennie, tymczasem oznaczają całkowicie coś innego.

Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia WHO, niepłodność oznacza czasową niezdolność poczęcia dziecka przy regularnym współżyciu bez antykoncepcji 3-4 razy w tygodniu przez okres 12 miesięcy. Niepłodność męska jest stanem odwracalnym i przy wdrożeniu odpowiedniego leczenia można przywrócić sprawność rozrodczą. Zazwyczaj źródłem problemów z zaistnieniem ciąży jest zbyt mała liczba plemników lub ich niewłaściwa ruchomość, a także powikłania po przebytych infekcjach dróg moczowych.

Bezpłodność u mężczyzn to trwała niezdolność do poczęcia potomstwa. Jest to stan nieodwracalny, którego nie można wyleczyć żadnymi metodami znanymi we współczesnej medycynie. Mężczyźni dotknięci bezpłodnością nie mają więc szans na zostanie biologicznym rodzicem, a jedynym rozwiązaniem, aby doczekać się potomstwa, jest adopcja lub zapłodnienie in vitro. 

Przeczytaj także: Redukcja stresu – 4 rady, by poczuć się lepiej

Bezpłodność i niepłodność męska – przyczyny

Przyczyny problemu z płodnością mogą być bardzo różnorodne i zależeć od wielu czynników. Często za niepłodność odpowiadają powikłania po przebytych chorobach w przeszłości, które z pozoru nie powinny mieć wpływu na funkcjonowanie męskiego układu rozrodczego. Tylko dokładna i szeroka diagnostyka jest więc w stanie ustalić źródło problemu, co będzie podstawą do zaplanowania leczenia. Jakie są najczęstsze przyczyny zaburzeń płodności u mężczyzn?

• Niedorozwój narządów płciowych,
• dysfunkcje lub utrata jąder w wyniku urazu, lub przebytych zabiegów chirurgicznych,
• zaburzenia genetyczne i zmiany chromosomowe,
• problem z wydzielaniem hormonów płciowych FSH i LH,
• niska jakość nasienia, brak plemników lub ich niska ruchliwość,
• niedrożność nasieniowodów,
• powikłania po przebytych chorobach, takich jak świnka, rzeżączka czy gruźlica,
• przewlekłe choroby ogólnoustrojowe, np. cukrzyca, stwardnienie rozsiane, anemia, zapalenie nerek, schorzenia tarczycy,
• czynniki jądrowe, takie jak żylaki powrózka nasiennego, wodniak jądra, wnętrostwo, anorchizm lub dysgenezja.

To najpowszechniejsze przyczyny, które mogą odpowiadać za bezpłodność i niepłodność męską. Dysfunkcje układu rozrodczego u mężczyzn często wynikają również z prowadzenia niehigienicznego trybu życia, stałego przyjmowania niektórych leków lub stosowania używek. Na problem z płodnością może się składać kilka czynników jednocześnie, co dodatkowo utrudnia ustalenie konkretnej przyczyny zaburzeń.

Niepłodność męska – objawy

Trwała bezpłodność u mężczyzn, ma zazwyczaj podłoże wrodzone lub jest wynikiem nieodwracalnego uszkodzenia układu rozrodczego. W wielu przypadkach mężczyźni są więc świadomi problemu i zdają sobie sprawę z tego, że nie będą w stanie zostać biologicznym ojcem. Niepłodność męska może się pojawić na każdym etapie życia i dotyczyć osób, które już doczekały się potomstwa. O istnieniu problemu często świadczą specyficzne objawy, takie jak:

• zaburzenia erekcji,
• obniżony popęd seksualny,
• tkliwość jąder,
• ból lub dyskomfort odczuwalny w trakcie i po stosunku,
• pieczenie podczas oddawania moczu,
• mniejsza ilość spermy,
• zmieniony kolor i konsystencja ejakulatu,
• zniekształcenia i wyraźne dysproporcje jąder.

Powyższe objawy towarzyszą również innym schorzeniom, dlatego nie muszą świadczyć o problemach z płodnością. Najbardziej oczywistym symptomem jest długotrwała niezdolność do zapłodnienia, pomimo podejmowania wielu prób i niestosowania środków antykoncepcyjnych. Wszystkie niepokojące objawy zawsze należy skonsultować ze specjalistą, aby ustalić podłoże dolegliwości.

Sprawdź również: Męska higiena intymna – jak o nią dbać?

Niepłodność męska – jaki lekarz może pomóc?

Rozpoznawanie problemów z płodnością polega na wieloetapowej diagnostyce. W szczególnie trudnych przypadkach konieczne jest przeprowadzenie wielu badań u specjalistów z różnych dziedzin. Pozwala to wykryć lub wykluczyć inne choroby ogólnoustrojowe, które mogą być odpowiedzialne za niepłodność. Fizjologią męskich narządów rozrodczych oraz leczeniem zaburzeń płodności zajmuje się androlog, który jest odpowiednikiem ginekologa. Lekarzem kompetentnym do przeprowadzenia wstępnej diagnozy w kierunku niepłodności jest również urolog, dlatego to do niego powinieneś się zgłosić, jeśli podejrzewasz u siebie ten problem. Specjalista ustali, czy niepokojące objawy są związane z zaburzeniem pracy układu płciowego i w razie konieczności skieruje Cię do androloga w celu podjęcia konkretnych metod leczenia.

Jak rozpoznać bezpłodność u mężczyzn?

Diagnostyka składa się z kilku etapów i obejmuje wywiad z pacjentem, badanie fizykalne narządów płciowych oraz analizę laboratoryjną. Lekarz może też zlecić dodatkowe konsultacje i wykonanie dodatkowych badań u takich specjalistów jak endokrynolog, diabetolog, a nawet psychiatra. Jak rozpoznać bezpłodność u mężczyzn i jak przebiegają kolejne etapy diagnostyki?

• Wywiad z pacjentem – podczas pierwszej rozmowy lekarz pyta o możliwe przyczyny problemu. Wywiad dotyczy m.in. historii przebytych chorób, prowadzonego stylu życia, przyjmowanych leków czy częstotliwości stosunków.
• Badanie przedmiotowe – na tym etapie lekarz przeprowadza badanie fizykalne narządów płciowych, aby określić, czy nie występują nieprawidłowości w budowie. Wykonuje się też diagnostykę obrazową, m.in. USG jąder i moszny. W uzasadnionych przypadkach lekarz może zlecić badanie przesiewowe, aby wykluczyć zakażenie drobnoustrojami oraz badanie pozwalające ocenić poziom wybranych hormonów.
• Badanie seminologiczne – polega na pobraniu próbki nasienia i wysłaniu jej do laboratorium w celu przeprowadzenia morfologii. Ocenia się wówczas pH nasienia, liczbę i ruchliwość plemników, a także obecność leukocytów i komórek nabłonkowych układu moczowo-płciowego.

Zainspiruj się: 13 nawyków mężczyzny sukcesu – bądź najlepszą wersją siebie!

W przypadku wykrycia nieprawidłowości, badanie seminologiczne przeprowadza się ponownie po upłynięciu miesiąca. Na wynik badania mogą mieć wpływ przyjmowane leki i antybiotyki, przebyte infekcje, używki, a także nadmierna aktywność seksualna. Przed oddaniem nasienia do analizy zaleca się więc co najmniej 3-dniową abstynencję od stosunków.

Niepłodność męska – leczenie i profilaktyka

O ile bezpłodność jest nieuleczalna, to z niepłodnością można skutecznie walczyć. Sposób postępowania zależy od przyczyn problemu i może obejmować metody farmakologiczne lub zabiegi chirurgiczne. Jeśli niepłodność męska wynika z niewłaściwej diety, przyjmowania używek czy prowadzenia niehigienicznego stylu życia, lekarz zaleci zmianę nawyków. Aktywność fizyczna, rzucenie palenia, ograniczenie alkoholu i zbilansowana dieta mają bowiem ogromny wpływ na płodność i ogólne samopoczucie. Warto więc zadbać o swoje zdrowie i w ramach profilaktyki wprowadzić zdrowy tryb życia.